Mənfi ədədlərin çıxılması.
Belə bir məsəsləyə baxaq. Turalın 10 manat pulu və 4 manat borcu var.
Bu fikri riyazi olaraq 10 - 4 kimi işarə edib ,nəticənin 6 olduğunu görürük .
Yəni Tural 4 manat borcunu verdikdən sonra onun 6 manatı qalar.
Tualın 12 manat və 8 manat borcu var fikrini riyazi olaraq biz -12- 8 kimi işarə edək. Aydındır ki, Turalın 20 manat borcu var. Deməli -12- 8= -20 olar.
Digər tərəfdən -12 -8 ifadəsini -12 çıxılsın 8 təklifinin riyazi işarəsidir.
Deməli -12 ədədindən 8 ədədini çıxmaq üçün bu ədədlərin miqdarlarını toplayıb alınan ədədin qarşısına - (mənfi) işarəsini yazmalıyıq.
( Biz keçən dərsimizdə ədədin miqdarı anlayışı ilə tanış olmuşduq, çox vaxt ədədin miqdarı anlayışı əvəzinə ədədin modulu və ya ədədin mütləq qiyməti anlayışlarından da istifadə edilir.)
Yeni bir anlayışla tanış olaq . Ədədin əksi olan ədəd.
Gündəlik həyatda əks sözü ilə tez-tez rastlaşırıq. Məsələn yaxşı olmağın əksi ,pis olmaq. Var olmağın əksi yox olmaqdır.Turalın 10 manatı var fikrinin əksi , Turalın 10 manat borcu var fikridir.
Demək istəyirik ki, 10 manat var 10, 10 manat borc isə -10 olduğundan 10 və -10 ədədləri əks ədədlərdir.
Yuxarıdakı misala birdaha qayıdaq -12-8=-20 Keçən dərsimizdə öyrəndik ki, -12+ (-8)= -20 .Bunları müqayisə etsək demək olar ki, -12 ədədindən
8 ədədini çıxmaq üçün -12 ədədi ilə 8 ədədinin əksi olan - 8 ədədini topplamaq lazımdır.
Deməli verilmiş a ədədindən b ədədini çıxmaq üçün a ədədi ilə b ədədinin əksi olan -b ədədini toplamaq lazımdır.
Yəni a- b= a+ (-b).
Nümunə -8-(-6)= -8 +6= -2
Bu fikri riyazi olaraq 10 - 4 kimi işarə edib ,nəticənin 6 olduğunu görürük .
Yəni Tural 4 manat borcunu verdikdən sonra onun 6 manatı qalar.
Tualın 12 manat və 8 manat borcu var fikrini riyazi olaraq biz -12- 8 kimi işarə edək. Aydındır ki, Turalın 20 manat borcu var. Deməli -12- 8= -20 olar.
Digər tərəfdən -12 -8 ifadəsini -12 çıxılsın 8 təklifinin riyazi işarəsidir.
Deməli -12 ədədindən 8 ədədini çıxmaq üçün bu ədədlərin miqdarlarını toplayıb alınan ədədin qarşısına - (mənfi) işarəsini yazmalıyıq.
( Biz keçən dərsimizdə ədədin miqdarı anlayışı ilə tanış olmuşduq, çox vaxt ədədin miqdarı anlayışı əvəzinə ədədin modulu və ya ədədin mütləq qiyməti anlayışlarından da istifadə edilir.)
Yeni bir anlayışla tanış olaq . Ədədin əksi olan ədəd.
Gündəlik həyatda əks sözü ilə tez-tez rastlaşırıq. Məsələn yaxşı olmağın əksi ,pis olmaq. Var olmağın əksi yox olmaqdır.Turalın 10 manatı var fikrinin əksi , Turalın 10 manat borcu var fikridir.
Demək istəyirik ki, 10 manat var 10, 10 manat borc isə -10 olduğundan 10 və -10 ədədləri əks ədədlərdir.
Yuxarıdakı misala birdaha qayıdaq -12-8=-20 Keçən dərsimizdə öyrəndik ki, -12+ (-8)= -20 .Bunları müqayisə etsək demək olar ki, -12 ədədindən
8 ədədini çıxmaq üçün -12 ədədi ilə 8 ədədinin əksi olan - 8 ədədini topplamaq lazımdır.
Deməli verilmiş a ədədindən b ədədini çıxmaq üçün a ədədi ilə b ədədinin əksi olan -b ədədini toplamaq lazımdır.
Yəni a- b= a+ (-b).
Nümunə -8-(-6)= -8 +6= -2
Yəni -8 ədədindən - 6 ədədini çıxmaq üçün -8 ədədi ilə -6 ədədinin əksi olan 6 ədədini topladıq.
Calışmaları həll edin və cavablarınızı yoxlayın.
1) -34- 4 ;
2) -35-(8) ; 3) 6-9; 4) -29- 86 ; | 5) 97-(-103) ; 6) -7 -4-(-5) ; 7) 23- (-23) ; 8) 67-69; |
0 Yorumlar